Güvenlik Soruşturması İptal Davası

Güvenlik soruşturması iptal davası, güvenlik soruşturması geçiren asker, polis veya memur adaylarının güvenlik araştırması süreçlerinde olumsuz sonuçlanma durumlarında açılması gereken idari davalardan biridir. Tipik bir idari işlemin iptali davasıdır.

Asker, polis veya memur adaylarının mülakatlarının ardından haklarında yetkili idari makamlarca yürütülen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemi temelde devletin kadrolarında önemli yer işgal edecek kişilerin geçmişlerinin araştırılmasıdır. Bu işlem neticesinde pek çok sebeple kişilerin güvenlik soruşturması işlemleri olumsuz sonuçlanmakta ve adaylar da buna istinaden kadrolara girememektedir. İşte bu olumsuz sonuçlanmaların haksız olduğunun düşünüldüğü durumlarda bu idari işlemin iptali açısından bir dava açmak gerekecektir. Güvenlik soruşturmasının iptali davası da temelde bunu esas almaktadır.

Güvenlik soruşturması iptal davası ile alakalı Reform Hukuk Büromuzun Ankara Avukat ve Ankara İdare Avukatı ile iletişime geçebilirsiniz.

Bununla beraber; güvenlik soruşturması iptal davası, güvenlik soruşturması itiraz, görevli ve yetkili mahkeme, dava açma süresi, davada husumet ve davalı tarafın kim olarak gösterileceği, güvenlik soruşturması tam yargı davası ve güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanma nedenleri gibi meseleler oldukça büyük önem taşımaktadır

Güvenlik Soruşturması Neden Olumsuz Sonuçlanır?

Türk kamu yönetiminin, güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına bazı kalıplaşmış gerekçeleri mevcuttur. Uygulamadan da tespit ettiğimiz üzere aşağıdaki durumlar asker, polis veya memur adayları için güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına neden olabilir:

• Telefon konuşmalarının dinlenmesi
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılması
• Cinsel sitelerde gezinti yapılması
• Kamu Güvenliğine aykırı olduğu tespit edilen oluşumlarla herhangi bir şekilde ilişik tespit edilmiş olması
• Kişi hakkında savcılık soruşturmasının bulunması
• İcra takibi başlatılmış olması
• Kişinin adli sicil kaydının silinmiş olması

Bu hususlar tabii ki de her zaman detaylı olarak incelenen hususlar değildir. Bazen bu durumların mevcut olduğu adaylar kadrolara girebilmekte bazen de adaylar başka sebeplerden kadro mahrumiyeti yaşamaktadırlar. Diğer bir ifadeyle güvenlik soruşturmasının neden olumsuz sonuçlandığına dair her zaman geçerli olacak şekilde ifadeler kullanılmamalıdır. Sebepler değişkenlik gösterebileceği gibi, bazı sebeplerin sonuçları da değişkenlik gösterebilir.

Güvenlik Soruşturması İptal  Davası Nedir?

Güvenlik soruşturması iptal davası; asker, polis ve memur adaylıkları açısından kişilerin güvenlik soruşturması veya arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması vesilesiyle memurluğa hak kazanamamaları nedeniyle açılan tipik bir idari işlemin iptali davasıdır.

Birçok aday, yazılı sınavlarda ve sözlü mülakatlarda başarılı olmalarına rağmen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde memur kadrolarına atanmaktan mahrum kalmaktadırlar. Farklı nedenlerle gerçekleşen bu mahrumiyet, pek çok zaman haksız şekilde olduğu gibi bazı durumlarda da haklı gerekçelerle meydana gelmektedir.

İşte bu mahrumiyetin bir şekilde önlenmesi gerekmektedir. Adaylar da çoğunlukla bu mahrumiyetin önlenmesi amacıyla güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına ilişkin olarak dava açmaktadırlar. İdari işlemin iptali davası niteliğinde olan bu davalar, medeni yargılama hukukundan farklı olarak farklı usullerle yürütülmektedir. Bu nedenle davalı tarafın neresi gösterileceği, husumet, ön başvuru ve dava açma sürelerine dikkat edilmelidir. Dolayısıyla bizim tavsiyemiz, bu dava açılacağı zaman mutlak suretle alanında uzman bir avukatlık ofisinden hukuki danışmanlık alınmasıdır.

Dava Açmadan Önce  Zorunlu  İtiraz Var mı?

İdari yargılama hukuku açısından bazı davaların açılabilmesi için öncesinde idari başvuru yolunun tüketilmesi gerekmektedir. Bu yol, medeni yargılama hukukundaki dava şartlarına benzemektedir. Diğer bir ifadeyle idari başvuru yolu, yani itiraz süreci yürütülmeden bazı davalar açılamaz. Peki güvenlik soruşturmasının iptali için açılacak davada böyle bir zorunlu itiraz yolu mevcut mudur?

Güvenlik soruşturmasının iptali açısından açılacak davalarda idari makamlara zorunlu başvuru yapılması şart değildir. Diğer bir ifadeyle asker, polis veya memur adayları güvenlik soruşturmasının iptali açısından dava açmadan önce idari makamlara bir başvuru yapmak zorunda değillerdir. Davalarını direkt olarak açabilirler. Bu şekilde açılan davanın da zorunlu idari itiraz yolu tüketilmediği için reddedilmesi hukuka aykırı olacaktır.

İhtiyari İtiraz Yolu

Her ne kadar güvenlik soruşturmasının iptali açısından dava açılmadan önce zorunlu bir itiraz yolu şart koşulmamışsa da asker, polis ve memur adayları güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması durumunda İYUK m.11’de düzenlenen ihtiyari başvuru yolunu tercih edebilirler. Buna göre ilgililer; yani asker, polis ve memur adayları güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması durumunda ilgili idareye 60 gün içinde itirazda bulunabilirler. Bu başvuru; idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması yönünde olabilir. Yapılacak başvuru, ilk işlemin yapıldığı makamın bir üst makamına yapılır. Şayet o makamın üst makamı mevcut değilse bu başvurular işlemi yapan makama yapılabilir.

İhtiyari şekilde yapılacak olan başvuru, idari dava açma süresini durdurmaktadır. Başvuru sonuçlanıncaya kadar dava açma süresi duracak ve işlem sonuçlanınca işlemeye devam edecektir. Şayet başvuru yapılan idari makam 30 gün içinde sessiz kalırsa yapılan başvuru zımni olarak reddedilmiş sayılacaktır. Zımni veya sarih şekilde idari makamdan gelen ret işleminden sonra ise idari yargıya ilişkin olarak iptal davası açılabilecektir.

Ancak bu yol hiç tercih edilmeden dava yoluna gidilmesi şahsi kanaatimize göre daha çabuk sonuç almak için önemlidir. Zira asker, polis ve memur adaylarının güvenlik soruşturmalarının olumsuz sonuçlandığı durumlarda ihtiyari başvuru yoluyla bu işlemlerin kaldırıldığı veya geri alındığına pek sık rastlanmamaktadır. O nedenle bu başvuru yolundan gelecek olan cevap hiç beklenmeden, yani o başvuru hiç yapılmadan direkt olarak dava yoluna gidilmesi daha makul ve mantıklı olacaktır.

Güvenlik Soruşturması İptal Davası Açma

Güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı durumlarda açılacak olan dava tipik bir idari işlemin iptali davasıdır. İdari işlemin iptali davaları, idari işlemin yetki, şekilde, sebep, konu veya maksat unsurlarından birinin sakat olduğu durumlarda açılabilmektedir. Peki güvenlik soruşturması iptal davası nasıl açılır?

Öncelikle şu belirtilmelidir ki güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığına yönelik asker, polis veya memur adaylarına tebligat yapılır. Bunun haricinde CİMER’den yapılan başvuruya cevap da gelmiş olabilir. İşte bu durumlarda asker, polis veya memur adayları haklarında yürütülen güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığını öğrenirler. Bu andan itibaren dava açma süresi işlemeye başlar ve davanın açılması gerekmektedir.

İptal davası, ilgili idare mahkemesine verilecek olan bir dilekçeyle açılabilir. Dilekçenin verilmesinden sonra idare mahkemesince dilekçeler üzerinde ilk inceleme süreci yürütülür. Buna göre ilk inceleme aşamasında aşağıdaki hususlar incelenir:

• Görev ve yetki,
• İdari merci tecavüzü,
• Ehliyet,
• İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı,
• Süre aşımı,
• Husumet,
• Dilekçelerin taşıması gereken diğer şartlar.

Bu şartların incelenmesinin ardından ilk inceleme aşamasına farklı yönlerde karar verilebilir. Bu karar farklı durumlara göre değişebilir. Şöyle ki;

• Görev ve yetki hususunda bir yanlışlık veya eksiklik söz konusuysa dava görev veya yetki yönünden reddedilir ve dilekçe görevli ve yetkili mahkemeye gönderilir. Ancak şayet adli yargının görevli olduğu bir durum söz konusuysa dava direkt usulden reddedilir.
• Ehliyet, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem eksikliği veya süre aşımı hususlarında sıkıntı içeren dilekçeler bakımından dava reddedilir.
• Husumet konusunda problemli dilekçeler ise gerçek hasma tebliğ edilir.
• Dilekçelerde noksanlık varsa veya yetkili olmayan avukat tarafından dava açılmışsa 30 gün içinde noksanlığın giderilerek veya yetkili avukat aracılığıyla yeniden dava açılması belirtilerek dilekçe reddedilir.
• İdari merci tecavüzünün bulunduğu durumlarda ise dilekçenin görevli idare merciine tevdi edilmesi yönünde karar verilir.

Dilekçelerin görevli mercie tevdii halinde, Danıştaya veya ilgili mahkemeye başvurma tarihi, merciine başvurma tarihi olarak kabul edilir. Dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilecek dilekçede aynı yanlışlıkların yapılması durumunda dilekçe reddedilecektir. Bunların haricinde eksiksiz yapılan başvurularda ise dava dilekçesinin tebliğ aşamasına geçilir. Bununla beraber artık resmi olarak dava süreci işlemeye başlayacaktır. Dava süreci boyunca sürecin alanında uzman bir avukat tarafından takip edilmesi oldukça büyük önem arz etmektedir. Zira idari davaların usulü, medeni yargılama hukukuna göre bazı farklılıklar arz etmektedir.

About The Author